Interview: Johan van Leeuwen
Known For: editor for Nieuwe Koekrand
By: Mat Aerts
How: Face to face
When: 1985
Comment: Published in Piss Off 11 / Johan died on 07.02.2003

Mat: Eerst moet je maar eens gaan vertellen wanneer je begonnen bent met de Koekrand.
Johan: Vijf jaar geleden ongeveer, hij bestaat wel langer dan vijf jaar, vroeger hebben andere mensen het gedaan, vijf jaar geleden ben ik ermee begonnen. Eerst samen met de mensen die ermee begonnen waren zoals Dr. Rat en de mensen van Ozon. Toen ben ik er alleen mee verder gegaan, toen werd het ook de Nieuwe Koekrand. Om aan te geven dat het beetje anders is dan het vroeger was. Vroeger was het alleen maar rasta en punk, nou ja, en rasta dat zag ik sowieso niet zitten, dus werd het meer punk en politiek en zo.

Mat: Ik heb ook wel eens wat oude Koekranden gezien maar je ziet inderdaad een raar verloop. Er waren Koekranden waar alleen maar punk in stond toen kwamen er waar heel andere dingen in te staan…
Johan: Ja, rasta en…

Mat: Ik kan zelfs nog een Koekrand herinneren waar vrijwel alleen maar foto’s in stonden van Theatre of Hate.
Johan: In die tijd was het al mijn Koekrand, dat ligt eraan wat jezelf doormaakt. Je hebt op een gegeven moment de punk gehad en toen kwam de ultra, dat kwam heel erg op in Venlo, Amsterdam, Nijmegen en Eindhoven, en de meeste punks vonden dat ook wel leuk. Het was niet voor niks dat er veel ultra in Oktopus was, maar die ultra werd snel vervelend, daar zat niet veel achter alleen maar nieuwe muziek, en toen kreeg je dus zo’n muziek als Theatre of Hate en zo wat ook uit oude punkbands voortkomt., dat ben ik toen leuk gaan vinden, ik vind die muziek nog steeds wel leuk, alleen die bands zijn nu zo algemeen geaccepteerd dat het weinig zin heeft om daarover wat in de Koekrand te schrijven. Momenteel komt het meeste nieuwe op punk en hardcore uit. Er staat nog wel eens een moderne band in, maar dat is omdat een hoop mensen zoiets ook wel leuk vinden die de Koekrand lezen. Het zijn niet alleen hardcore liefhebbers die de Koekrand lezen, het is geen hardcore blad uiteindelijk.
Ik doe de Koekrand nu al vijf jaar, daarvoor heb ik wat gerotzooid in andere blaadjes. Maar die Koekrand van voor die vijf jaar was een Koekrand met een C en een K en DT op het eind en een C in het midden, en beetje stencil kunst toestanden en zo. Dat heb ik nooit leuk gevonden. Toen ik bij de Koekrand kwam was het meer een fanzine en niet zozeer op de kunst gericht.

Mat: Jij draait ondertussen heel wat jaartjes mee in de punk scene, ofwel underground gebeuren, langzamerhand moet je toch wel een bepaalde visie hebben op dat gedoe?
Johan: Ik heb geen uitgesproken mening over punk, het is zoiets van het rommelt wel wat, het gaat wel door. Het gaat met de punk met ups en downs op het moment zitten we waarschijnlijk op een behoorlijk hoogtepunt, terwijl het twee jaar geleden nihil was. Het hangt ook samen, denk ik, met andere stromingen in de muziek vooral. Economisch gaat het niet zo goed de laatste tijd, en punk heeft veel met politiek te maken, vooral voor mij, dat is ook de reden waarom bijvoorbeeld veel mensen uit de kraakbeweging zich met punk verwant voelen. Maar ik ken mensen die alleen maar punk zijn om de muziek of het sfeertje wat er omheen hangt, dat loopt zo’n beetje synchroon.

Mat: Heeft dat wat met elkaar te maken, muziek en politiek?
Johan: Nou, op zich heeft het natuurlijk geen ruk met elkaar te maken. Nou, misschien alles, misschien niks, ik bedoel uhh… voor het zover is, ik heb een bepaald politiek idee, en ik denk dat een bepaald soort muziek daar best wel bijpast, op één of andere manier, ik kan me voorstellen dat men folkmuziek of Jordaan muziek, met zo’n accordeon, met politieke teksten ook leuk vindt. Voor mij is het zo: ik vindt punkmuziek leuk, en hou van politiek, en dat combineer je dan, ik merk dat een hele hoop mensen dat combineren.

Mat: Kan je op het moment een ‘jeugdbeweging’ los zien van muziek? Tenslotte besteedt de ‘jeugd’ het grootste gedeelte van hun geld aan muziek.
Johan: Dat is ook wel zo, maar of je het er los van kunt zien… Vroeger wel, en wat is nou een ‘jeugdbeweging’?

Mat: Wat is ‘vroeger’?.
Johan: Voor de oorlog of zo. Alleen die nazi’s die zongen liederen met zo’n dertig tegelijk, dat was natuurlijk ook een jeugdbeweging… Maar tegenwoordig interesseren veel jongeren zich voor muziek en zo omdat het een cultuur vorm is die bij jonge mensen past waarschijnlijk. Minder mensen voelen zich tot schilderen aangetrokken dan muziek. Vandaar dat punk ook veel breder is, je hebt groepen van anarchistische schilders die de stad vol kliederen. Naast de Koekrand doe ik ook nog de Konkurrent, postorder… Ik heb verder nog heel weinig gedaan, maar er zijn genoeg dingen die ik nog kan doen, wat je net zei, dat je toch wel een bepaalde visie krijgt, die visie is natuurlijk ook een soort ervaring of zo, dat je onderhand wel weet hoe dingen zich gaan ontwikkelen of zo, dat kun je beter van tevoren aanzien, en weten hoe mensen daarop gaan reageren, je kunt ook andere dingen ondernemen, labels opzetten, concerten organiseren, maar daar bemoei ik me nauwelijks mee, omdat ik daar in het verleden weinig tijd voor had, ik moest werken, maar in de toekomst heb ik geen werk meer, en dan kan ik me op andere fronten gaan bezighouden. De Koekrand en de Konkurrent lopen gewoon door elkaar heen, het heeft veel met elkaar te maken.

Mat: De Koekrand is het meest toonaangevende punkblad in Nederland.
Johan: Ja, dat hoor ik allerlei mensen zeggen, maar je moet niet vergeten,  ik zit ook gewoon uhh… ja, weet je misschien komt dat allemaal wel omdat de Koekrand zolang bestaat. Veel mensen denken misschien ‘de Koekrand weet wel ergens wat van.’

Mat: Maar er staat ook wel veel in.
Johan: Ja, maar ik kan mijzelf niet beoordelen. Ik doe het hoofdzakelijk in mijn eentje, en Charlotte doet nog wat dingen, maar in het laatste nummer ook heel weinig meer eigenlijk. En je merkt dat als je er een paar maanden mee bezig bent, dat is wat je drie à vier keer doorgelezen hebt, dat zie je als niks meer, dat vergeet je gewoon. Als zo’n nummer uitkomt dan stop ik hem het liefst in de kast, dan heb ik nog niet meer eens zin om hem rond te brengen, ik ben dat nummer alweer vergeten, ik ben dan al bezig aan het volgende. Ik hoor mensen wel zeggen dat er veel in staat, maar als ik het vergelijk met de MRR, dan staat er heel weinig in.

Mat: Maar de Koekrand kun je wel vergelijken met de MRR, maar dan beperkt tot het kleine Nederland. Ik denk dat veel bands jou ook een bandje of plaatje sturen voor een recensie inde Koekrand.
Johan: Dat zie ik zelf niet zitten, er zijn bands die sturen een plaat op of zo, dat zijn meestal bands die ik niet ken, kijk een band uit Amsterdam stuurt nooit wat op namelijk want die weten dat ik daar geen prijs op stel, ik voel me dan gewoon lullig, vanavond mocht ik voor niks naar binnen omdat ik Johan van de Koekrand ben, dat klopt op één of andere manier niet, wat voor status krijg je nou als je van de Koekrand bent? Je merkt ook dat bands tegen je aan zitten te slijmen, en na elk optreden komen die gasten tegen je aanlullen van ‘ik wil graag een interview’, dan denk je, ik vindt het best, ik doe een interview met jullie, maar ik voel me misbruikt dan op één of andere manier, niet dat ik dat interview niet wil, maar ik vindt het lullig dat mensen je zo beschouwen. Ik doe gewoon wat, en het is ook heel gevaarlijk weet je als je… Je schrijft iets over een band en dan blijkt dat iedereen dat voor waarheid aanneemt. Dat is gewoon niet waar. Wat in de Koekrand staat is wat ik er van vindt, en dat is alles, meer is het niet. Als iemand anders het er niet mee eens is of als andere mensen dat stom vinden dan is dat gewoon heel normaal, en dan moet je dat ook gewoon zeggen vindt ik, dan moet je daarvoor uitkomen. Het is flauwekul om te zeggen ‘in de koekrand stond dit dus het zal wel zo zijn’. Over muziek heb ik totaal geen verstand, ik weet wat ik leuk vindt, maar ik weet echt niks van muziek of zo af. Er zijn bands die ik waanzinnig goed vind, maar daar moeten mensen niet aan hangen. Het is natuurlijk wel leuk dat mensen het idee hebben dat de Koekrand belangrijk is of zo, dat vind ik ook leuk, net zoals iemand het leuk vind om in een bekende band te spelen, maar ik vind het wel beangstigend, voor mezelf, want je kan een hoop dingen verkeerd doen, en dat niet alleen, ik merk dat de meeste kontakten met de mensen niet eerlijk zijn of zo, ze doen gewoon aardig tegen me omdat ik Johan van de Koekrand ben. Net zoiets als dat ze alleen maar aardig tegen je doen omdat je de bassist van Pandemonium bent, of in BGK zit of zo. Mensen die normaal niets tegen je zeggen maar wel heel vaak ziet, en die er dan in een keer achter komen dat je van de Koekrand en de Konkurrent bent en daarom aardig tegen je gaan doen, en wel elke keer een praatje met je komen maken als je ze tegen komt. Maar ik ga gewoon door met de Koekrand, omdat ik het leuk vind om zo’n blad te maken, en omdat er gewoon andere mensen zijn die het blad ook leuk vinden.

Mat: Betitel je jezelf als punk?
Johan: Ja nou, ik weet het niet. Ik denk het wel. Ik weet niet wat punk is. Ik zeg bijvoorbeeld niet meer of ik punk ben of niet. Als ik nu ja zeg dan zegt vijftig procent van de mensen morgen het is flauwekul wat hij zegt, de andere helft zegt het is wel waar. Toen ik een interview met de Agenda gedaan heb (Amsterdams uitgaansblad) die vroegen ook ben je zelf punk, toen gaf ik als eerste antwoord, ‘het zal wel van niet want ik stofzuig elke dag’, en dan blijkt dat dát een heleboel mensen is bijgebleven. Iedereen zegt nog van ‘hé joh, je stofzuigt elke dag’, ik denk dat dát alles zegt of zo. Wanneer ben je nou punk? Ik bedoel uhh… ik doe ook elke keer de afwas nadat ik gegeten heb, ik laat het niet twee dagen op het aanrecht staan.

Mat: Is dat dan punk, de afwas twee dagen laten staan?
Johan: Dat weet ik niet, volgens sommige mensen wel.

Mat: Gadverdamme, wat een vetzooi bij die punkers thuis.
Johan: Maar om terug te komen op de vraag wat is nou punk. Ik hou van punkmuziek, kan goed met de mensen opschieten, en vind het niet raar. Ik vind punks niet raar, ik vind het wel leuk allemaal die figuren die rond lopen te rennen en wild lopen te doen. Ik hoop alleen dat ze op hun dertigste en veertigste nog zo zijn. Het is helaas zo aan leeftijd gebonden. Ik ben zelf nu al vijfentwintig en begin ook steeds meer te relativeren, maar ik heb soms wel nog een opwindend gevoel als ik naar een punkband kijk, en ik hoop dat de mensen van zeventien en achttien die hier vanavond rondlopen met hun hanenkam, bier te gooien en rond te pogoën, ditzelfde opwindende gevoel op hun dertigste ook nog hebben.

Ik ga de laatste tijd steeds meer van de echte hardcore houden, dat komt omdat ik het gevoel heb dat dát de enige muziek is die eerlijk is. Alle andere muziek is door de media al bedorven. Die andere muziek is ook alleen tijdelijk in. Als de rage voorbij is, is iedereen het weer vergeten, maar punk blijft altijd zo doorkabbelen. Het gesprek gaat zo nog even door, we kwebbelen nog wat over de populariteit van de Dead Kennedy’s etc….

Met dank aan Peter voor het uitwerken van het interview

Nieuwe Koekrand